Otizm spektrum bozukluğu doğuştan veya sonradan ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel farklılıktır. Otizm beynin yapısını yada işleyişini olumsuz etkileyen sinir sistemi sorunlarından kaynaklanmaktadır. Nedeni belli olmamakla birlikte genetik temelli olduğuna ilişkin bulgular vardır.
Otizm ilk kez ABD'li çocuk psikiyatristi Leo Kanner tarafından tanımlanmıştır. Otizm erkek çocuklarda kız çocuklarına göre beş kat daha fazla görülür. Sosyal etkileşim ve iletişimde yetersizlikler, sınırlı ilgiler ve yenilenen davranışlar otizmin temel özellikleri olarak kabul edilir.
Birleşmiş milletler, 2008 yılından beri 2 Nisan tarihini tüm dünyada Otizm konusunda farkındalık yaratmak ve otizmli bireylerin yaşam kalitesini yükseltmek amacı ile Dünya Otizm Farkındalık Günü olarak kabul etmiştir.
Farkındalığı artırmanın temel amacı otizmin belirtilerini tanıyarak başta kendi çocuklarımız olmak üzere erken dönemde tanı konulmasını sağlamaktır. Erken tanı ve tedavi sorunun gidişatını değiştiren en önemli adımlardan biridir.
Otizm Spektrum Bozukluğunun Belirtileri:
. Göz teması kuramama
. İsmi söylendiğinde dönüp bakmama
. İşaret parmağı ile istediği şeyi gösterememe
. Yaşıtlarının oyununa ilgi duymama
. Dönen nesnelere ilgi duyma
. Taklit davranışlar gösterememe
. Konuşmada gerilik
. Oyuncaklarla oynamama
. Sallanmak çırpınmak. Gibi garip davranışlar sergilemek
. Günlük yaşamdaki düzen değişikliklerine aşırı tepki verme
. Parmak ucunda yürüme
Bu belirtileri gösteren çocuklar otizm açısından, çocuk psikiyatristi tarafından değerlendirilmeye alınmalıdır.
Tanı konulduktan sonra çocuğun farklı gelişim gösterdiğini kabul etmek zor olabilir. Ama her geçen gün sorunun çözümü için gecikmek ve önemli değişimleri kaçırmak demektir. Tedavide en önemli bölüm erken başlanan özel eğitimdir.
Otizmli çocuğa sahip olan ebeveynler şunu net olarak bilmelidirler çocuğun otizmini kabullenmeden otizmin gerçekleri görülmeden çocuğa faydalı olmak nerdeyse imkansızdır.
Peki, Otizmli çocuğa sahip olmayan anne babalar ne yapabilirler:
. Çocuklarının sınıfındaki otistik çocuğun okuldan atılması için okula baskıyı bırakabilirler.
. Otizmli olan bir çocukla aynı ortamda büyümek diğer çocuklar için engel değil aksine önemli bir yaşam deneyimi olduğunu bilirler
. Otizmli çocukların haklarını savunan ailelerin yanında olabilirler
. Sokakta parkta Otizmli çocuklara garip bakmayarak anlamsız sorular sormayarak kendi çocuklarına erdemli olmak konusunda örnek olabilirler
Otizmli bireylerimizi farklılıkları ile kabul eden erdemli insanların sayısının çoğalması umuduyla....
Özel Umudumuz Rehabilitasyon Merkezi Psikolojik Danışmanı
Sönmez AYDIN
