Pülümür’ün Yarbaş Köyü’nün Hanolar Mezrasında nesli tükenme tehlikesi altında bulunan ata tohumu karakılçık buğdayı ile ilgili forum düzenlendi. Sanatçı Metin Kahraman’ın köyünde düzenlenen etkinliğe Dersim Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu, Pülümür Belediye Başkanı Müslüm Tosun, DEDEF Genel Başkanı Ali Haydar Ben, Yalınca Cemevi Başkanı Selçuk Güzel, Ovacık Doğal Kooperatifi’nden Ersin Dargın, karakılçık buğdayı üreticileri Hasan Ali Düzgünkaya, Ali Budak, şifacı ve sirke uzmanı Saniye İldeniz, sinema sanatçıları Özkan Ulucan, Sevim Kahraman ve davetliler katıldı.
KARAKILÇIK’IN HİKÂYESİ ANLATILDI
Forumda ilk olarak konuşan üretici Hasan Ali Düzgünkaya, kaybolmaya yüz tutmuş karakılçık buğdayının hikâyesini anlattı. Karakılçık üretimine 4 teneke ile başladığını belirten Düzgünkaya, bugün gelinen noktada karakılçık buğdayının ekimini yaygınlaştırdıklarını belirtti.
İLÇELERDE DE ÜRETİM BAŞLADI
Karakılçık üreticisi Ali Budak ise, “Yaklaşık 3-4 senece karakılçık üretmeye başladık. Bu yıl ilçelere de yollayarak o bölgelerde de üretimini sağlamaya başladık. Erdal Şanlı ve başkanımız Müslüm Tosun’un da desteğiyle Anka Dersim olarak bu tohumu çoğaltarak yaygınlaştırmaya çalışıyoruz” dedi.
ARI ÇİÇEĞE KONMAZSA ÇİÇEK BAL VERMEZ
Şifa geleneği üzerine çalışmalar yapan aynı zamanda sirke uzmanı Saniye İldeniz ise gençlerin doğal ürünlere yönelmesi gerektiğini, özellikle sirke konusunda gençlere yol gösterebileceğini belirtti. İldeniz, “Bizim dağlarımızda meyve ağaçları var. Şifalı otlar var. Bunları değerlendirmeliyiz. Ben 30’a yakın sirke yapıyorum. Hepsi doğadaki bitkilerden ve meyvelerden oluşuyor. Hepsinin farklı hastalıklara faydası var. Arı çiçeğe konmazsa çiçek bal vermez” diye konuştu.
ARTIK DOĞAL ÜRÜNLERE DÖNMEMİZ GEREKİYOR
Karakılçık üzerine çalışmalar başlattıklarını belirten Erzincan Yalınca Cemevi Başkanı Selçuk Güzel, “Maalesef Erzincan’ın ekili arazinin yüzde 90’ı kimyasallarla ele geçirilmiş durumda. Sadece ilaç ve kimyasalla değil, naylon ve plastik gibi ürünlerle doğamız kirleniyor. Karakılçıkla ilgili ekimler gerçekleştirdik. Verimlerde artış oldu. Artık doğala dönmemiz gerekiyor. İnsanların bundan başka şansı yok” dedi.
YÜZÜMÜZÜ KENDİ COĞRAFYAMIZA DÖNMELİYİZ
Üretimin Dersim’de önemli bir faktör olduğunu ifade eden DEDEF Genel Başkanı Ali Haydar Ben ise, “Özellikle 2-3 yıl önce başlayan kooperatif çalışmalarıyla bunun önemini bir kez daha gördük. Coğrafyamız insansızlaştırıldığı için bugün farklı bir noktadayız. Savaş koşulları içerisinde coğrafyamızı terk etmek zorunda kaldık. Federasyon olarak bundan sonraki süreçte de Dersimlilerin yüzünü kendi topraklarına dönmesi için çalışmalarımız devam edecektir” dedi.
PÜLÜMÜR’DEKİ BİTKİ ÇEŞİTLİLİĞİ
Pülümür Belediye Başkanı Müslüm Tosun, “Tarımla ilgili neler yapılabilir, Anka Dersim’in öncülüğünde çeşitli üretim çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Bunun yanı sıra Pülümür’deki bitki çeşitliliği ile ilgili çalışmalarımız var. Diğer yandan buradaki ceviz türünün sadece Pülümür’e özgü bir ceviz türü olduğu tespit edildi” dedi.
BİR ARAYA GELDİKÇE ÖĞRENİYORUZ
Son olarak konuşan Dersim Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu, “Bir araya geldiğimizde yapabileceğimiz çok şey olduğunu gördük. Bütün arkadaşlarımızın söylediklerine katılıyorum. Burada duymadığım şeyler vardı. Bir araya geldikçe öğreniyoruz. Bu tür çalışmaları yapan ve emek veren herkes çok değerlidir. Ben arkadaşlarıma teşekkür etmek istiyorum. Geleceğe dair programı olmayanlar uzun vadede kesinlikle kaybedecektir. Tohumlarımızı mutlaka dostlarımıza dağıtmamız lazım. Üretim bir değerdir bizim için. Üretimi karşılayacak şekilde üretmeliyiz. Toprağı sevip, onu zedelememek ve tohumu sevdiği iklimle baş başa bırakmak lazım” dedi
